Σάββατο 4 Φεβρουαρίου 2012

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Ένα μεγάλο μέρος των επιπτώσεων από τα μέτρα που εφαρμόζονται στη χώρα μας κατά διαταγή των αρχών του ΔΝΤ και της τρόικας, έχει υποστεί και ο τομέας της κοινωνικής πολιτικής. Έτσι μετά το κόψιμο μισθών και συντάξεων, τον περιορισμό των εργασιακών κεκτημένων μέσω της ελαστικοποίησης της εργασίας, και της φτωχοποίησης ολοένα και μεγαλύτερων ομάδων πληθυσμού, πλήγμα δέχονται τόσο ο τομέας της υγείας όσο και ο τομέας της κοινωνικής πρόνοιας.


Η εφαρμογή του νεοφιλελευθερισμού συνίσταται και στην ευθεία αποδόμηση του κοινωνικού κράτους μέσω του οποίου ένα μέρος του κοινωνικού μισθού επανερχόταν στους εργαζόμενους. Χαμηλά εισιτήρια μεταφορών, ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση στο σύστημα υγείας και παιδείας, παροχές υπηρεσιών σε εργαζόμενους και σε συνταξιούχους και άλλα πολλά έχουν μπει πλέον στο μάτι της τρόικας, όχι μόνο γιατί οι κοινωνικές δαπάνες δεν συνάδουν με το νεοφιλελεύθερο μοντέλο αλλά γιατί επίσης πλέον τα « μη παραγωγικά υπουργεία» έχουν στοχοποιηθεί μέσω της μείωσης του προϋπολογισμού τους.
Στα πλαίσια αυτά οι Δήμοι ως πρώτος βαθμός τοπικής αυτοδιοίκησης, έρχονται αντιμέτωποι με την πραγματικότητα της τοπικής κοινωνίας. Η δραματική υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των οικογενειών, με τον έναν ή και τους δύο γονείς να είναι πλέον άνεργοι, έχει οδηγήσει σε φαινόμενα κατά τα οποία έχει δυσκολευτεί η πρόσβαση σε είδη πρώτης ανάγκης ( τρόφιμα, ρούχα), σε σοβαρά προβλήματα υποσιτισμού μικρών παιδιών (φαινόμενα έντονα πλέον στα σχολεία όλης της χώρας όπου οι μαθητές προσέρχονται με μόλις ένα γεύμα ημερησίως), σε προβλήματα διατήρησης ακόμα και αυτής της οικογενειακής στέγης.
Σε αυτή την περίοδο όπου ολοένα και μεγαλύτερες ομάδες πληθυσμού έρχονται αντιμέτωπες όχι απλώς με την αποδόμηση αλλά την κατάρρευση του κοινωνικού και οικογενειακού ιστού, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης καλούνται να αντιμετωπίσουν την επιτακτική ανάγκη να λειτουργήσουν ως μηχανισμοί οι οποίοι θα αρθρώσουν θεσμούς αλληλεγγύης ώστε να απορροφήσουν τα απόνερα που δημιουργούν αυτές οι πολιτικές. Οι Δήμοι έχουν χρέος να ξεπεράσουν τις περιορισμένες ως ελάχιστες δυνατότητες που έχουν στα πλαίσια του Καλλικράτη και να αναλάβουν δυναμικές πρωτοβουλίες.
Έτσι τα διστακτικά βήματα που παρουσιάστηκαν στο χώρο των ΟΤΑ μετά το καλοκαίρι, τείνουν πλέον να πάρουν τη μορφή κύματος. Ολοένα και περισσότεροι δήμοι δείχνουν να αντιλαμβάνονται το βάρος της ευθύνης που τους αναλογεί και ενεργούν. Σε όλο το μήκος και πλάτος της χώρας βλέπουμε να ξεδιπλώνονται δημοτικοί θεσμοί αλληλεγγύης. Από τις παλιές και λίγο – πολύ παραδοσιακές τράπεζες αίματος των δήμων έχουμε αρχίσει πλέον και περνάμε στην ίδρυση κοινωνικών φαρμακείων και ιατρείων, κοινωνικών παντοπωλείων αλλά και εστιών αλληλεγγύης με είδη πρώτης ανάγκης (ρούχα, οικιακός εξοπλισμό, παιχνίδια). Οι ΟΤΑ αναλαμβάνουν έστω και κάτω από την πίεση των δημοτών να σηκώσουν το βάρος του αγώνα ενάντια στο χαράτσι της ΔΕΗ με κάποιους από αυτούς (βλέπε Δ. Κορδελιού -Ευόσμου ) να παίρνουν την ευθύνη ακόμη και της επανασύνδεσης με ίδια μέσα. Άλλοι προβαίνουν στην καταγραφή του μαθητικού πληθυσμού που στερείται πρωινό και αναλαμβάνουν τη χορήγησή του. Τριάντα τρεις δήμοι από όλη τη χώρα έχουν μπει σε πρόγραμμα για τη δημιουργία ξενώνων φιλοξενίας. Ακόμα περισσότερο κάποιοι άλλοι προχωρούν στην ίδρυση κοινωνικών – δημοτικών φροντιστηρίων για τους άπορους μαθητές (βλέπε Δήμος Μαραθώνα). Ακόμα πιο πρόσφατα οι δήμοι ανέλαβαν την ευθύνη προστασίας από το ψύχος των άστεγων συμπολιτών μας καταδεικνύοντας βέβαια την ανάγκη η προστασία αυτή να μονιμοποιηθεί. Τέλος αλλά όχι ελάχιστο, η πολιτική αυτή δείχνει να διαπερνά οριζόντια όλο το πολιτικό φάσμα της χώρας. Έτσι βλέπουμε από τη μια άκρη την ΟΝΝΕΔ να έχει ιδρύσει δεκαεπτά κοινωνικά παντοπωλεία και από την άλλη ολοένα και περισσότερα δημοτικά σχήματα της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς να υιοθετούν και να αγωνίζονται για την εφαρμογή παρόμοιων θεσμών αλληλεγγύης.
Είναι όμως όλα αυτά τα οποία περιγράψαμε πιο πάνω πηγή αισιοδοξίας; Την ίδια ώρα που οι δήμοι αναλαμβάνουν κοινωνικές πρωτοβουλίες, έστω και κάτω από την πίεση των δημοτών ή και για λόγους ψηφοθηρικούς, δυστυχώς την ίδια ώρα αναδεικνύονται κοινωνικά ελλείμματα σε αρκετούς από αυτούς. Γιατί δεν μπορεί από τη μια να κτίζεις θεσμούς αλληλεγγύης και από την άλλη να αφήνεις απλήρωτους τους εργαζόμενους στην τοπική αυτοδιοίκηση, να κλείνεις τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών ή να τερματίζεις προγράμματα όπως είναι το Βοήθεια στο σπίτι. Δεν μπορούν επίσης οι κοινωνικές ευαισθησίες να είναι σε δυσαρμονία με τις οικολογικές .
Για το επόμενο χρονικό διάστημα οι πρωτοβουλίες αυτές ως «τέκνο της ανάγκης και ώριμο τέκνο της οργής» θα μετατραπούν από κύμα σε χιονοστιβάδα. Καθήκον των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης είναι να υιοθετήσουν αυτές τις λογικές και να παλέψουν ενάντια στον αποστεωμένο ρόλο που τους επιφυλάσσει ο Καλλικράτης. Οι τοπικές κοινωνίες είναι έτοιμες να αναλάβουν αυτό τον αγώνα. Οι Δήμοι είναι;

Δεν υπάρχουν σχόλια: