Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 2008

Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΗΣ "ΣΧΕΔίΑΣ" ΣΤΗΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ 2

Η διαβούλευση για τον Καποδίστρια 2 η οποία έγινε την Παρασκευή 19-9 στο Δημαρχείο του Υμηττού, αν μη τι άλλο είχε ζωντάνια. Αρκετοί φορείς και κάτοικοι του Δήμου μας τοποθετήθηκαν πάνω στο καυτό πρόβλημα της επερχόμενης Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Στα πλαίσια της όσο το δυνατόν μεγαλύτερης και πληρέστερης ενημέρωσης της κοινωνίας του Υμηττού παραθέτουμε την τοποθέτηση του περιοδικού "Σχεδία στον Υμηττό" η οποία αξίζει να διαβαστεί για τα επιχειρήματα τα οποία παραθέτει.

Θέλουμε κι εμείς να ευχαριστήσουμε από την πλευρά μας το Δήμαρχο για την πρωτοβουλία την οποία πήρε. Θεωρούμε ότι η διαβούλευση είναι ένα σημαντικό βήμα για τη λειτουργία της Τ.Α., ευελπιστούμε ότι αυτό στο μέλλον θα αξιοποιηθεί καταλλήλως και για άλλα σημαντικά θέματα του Δήμου μας.
Θέμα της σημερινής διαβούλευσης είναι η διοικητική μεταρρύθμιση, ή όπως αλλιώς λέγεται, «Καποδίστριας ΙΙ». Καταλαβαίνουμε όλοι ότι αυτό είναι ένα δεύτερο βήμα, έρχεται μετά από την εφαρμογή της προηγούμενης μεταρρύθμισης, η οποία λεγόταν Καποδίστριας Ι. Μια σημαντική λοιπόν αρχή στην κουβέντα μας για το θέμα του Καποδίστρια ΙΙ, θα ήταν να δούμε πώς ακριβώς έχει λειτουργήσει ο Καποδίστριας Ι, τι ακριβώς ελπίδες είχε κουβαλήσει στην πλάτη του και τι απέδωσαν αυτές οι ελπίδες.
Γεγονός είναι ότι κοινή παραδοχή όλων των πολιτικών δυνάμεων του συστήματός μας, είναι ότι ουσιαστικά έχει αποτύχει. Ο Καποδίστριας Ι ενώ εξαγγέλθηκε σαν μία μεγάλη διοικητική μεταρρύθμιση, η οποία θα βοηθούσε στην αποκέντρωση της Τ.Α., μία μεταρρύθμιση η οποία ουσιαστικά θα οδηγούσε σε μία πιο εύρυθμη λειτουργία απ’ αυτή την οποία είχαν οι τοπικές κοινότητες, κατά παραδοχή όλων, και πραγματικά το λέω κατά παραδοχή όλων, έχει παρουσιάσει τρομερά προβλήματα στην εφαρμογή του.
Ουσιαστικά λοιπόν, μιλάμε για έναν Καποδίστρια ΙΙ, ο οποίος στην πράξη το πρώτο και κύριο που κάνει, είναι να μεταφέρει όλα τα παλιά προβλήματα του Καποδίστρια Ι στην εφαρμογή του, χωρίς ταυτόχρονα να προτείνει λύσεις, προσθέτοντας παρεμπιπτόντως και κάποια καινούργια. Θα μπορούσε η σημερινή κουβέντα μας να ονομαστεί 4 μύθοι και μία αλήθεια. 4 μύθοι γι’ αυτά τα οποία προβάλλονται ως επιχειρήματα υπέρ του Καποδίστρια ΙΙ και μία αλήθεια, τη δική μας αλήθεια, την οποία θα καταθέσουμε.
Πρώτος μύθος, αφορά στο μέγεθος: Προβάλλεται ως επιχείρημα ότι τα μεγέθη των ΟΤΑ ουσιαστικά είναι μεγέθη τα οποία δεν συναντώνται στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, άρα λοιπόν, ο εκσυγχρονισμός της Τ.Α. θα είναι κάπως ο εναρμονισμός της με το κεκτημένο το οποίο υπάρχει στην Ευρώπη.
Μύθος 2ος: τα οικονομικά. Οι ΟΤΑ αδυνατούν εκ των πραγμάτων να λειτουργήσουν ως τέτοιοι, γιατί οι οικονομικοί πόροι τους οποίους έχουν, δεν τους το επιτρέπουν.
Μύθος 3ος η απόδοση και η λειτουργία. Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν μέχρι τώρα οι Δήμοι και οι Κοινότητες, είναι ένας τρόπος ο οποίος τους εμποδίζει να έχουν το maximum της απόδοσής τους, τους εμποδίζει να έχουν το μέγιστο της λειτουργίας τους.
Και μύθος 4ος είναι ότι χρειάζεται να γίνει μία αποκέντρωση εξουσίας, μία αποκέντρωση πόρων, ώστε να εξυπηρετηθεί τελικά αυτό το οποίο λέγεται Τ.Α.
Ας τα πιάσουμε λοιπόν με τη σειρά: μύθος 1ος: ποιο είναι το μέγεθος των ελληνικών Δήμων και Κοινοτήτων και ποιο είναι το μέγεθος στην Ευρώπη. Ήδη από τον Δήμο μας γνωρίζουμε ότι έχει γύρω στους 12-15.000 κατοίκους με 12.000 δημότες. Η ελληνική περιφέρεια, το ελληνικό κράτος έχει στο σύνολο τους 1.034 Δήμους,. Κάποια στοιχεία τα οποία έχουν μαζευτεί, μας λένε κάποια πάρα πολύ απλά πράγματα. Στη Γαλλία, η οποία έχει 36.565 Δήμους, ο μέσος όρος κατοίκων ανά Δήμο είναι 1.600, μικρότερο μέγεθος. Στη Γερμανία που έχει 13.854 Δήμους, ο μέσος όρος κατοίκων ανά Δήμο είναι 5.900, επίσης μικρότερο. Στην Ισπανία, 8.106 Δήμοι, 4.900 κάτοικοι ανά Δήμο, επίσης μικρότερο. Στην Ιταλία, 8.100 Δήμοι με 7.100 κατοίκους ανά Δήμο. Ουσιαστικά δηλαδή, μιλάμε για το μέσο όρο στην Ευρώπη των 25 όπου η αναλογία κατοίκων ανά Δήμο είναι 5.100.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι ο Δήμος Υμηττού, που είναι από τους πιο μικρούς Δήμους, με τους 12.000 κατοίκους τους οποίους έχει, ξεπερνά κατά πολύ το μέσο όρο της Ευρώπης και κατά πολύ το μέσο όρο μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων. Παρ’ όλα αυτά, στις συγκεκριμένες ευρωπαϊκές πόλεις δεν έχει παρουσιαστεί πρόβλημα εύρυθμης λειτουργίας, δεν έχει παρουσιαστεί πρόβλημα απόδοσης, άσχετα αν κάποιες φορές, ακόμα και σ’ αυτούς τους Δήμους μπορούμε να πούμε ότι οι Δήμαρχοι και οι Δημοτικές Αρχές είναι αποστασιοποιημένοι από τις τοπικές κοινωνίες, άσχετα αν μπορούμε να πούμε ότι η άμεση δημοκρατία δεν λειτουργεί επίσης σ’ αυτές.
Ο δεύτερος μύθος, τα οικονομικά: αναφέρθηκε ότι επειδή υπάρχει έλλειψη οικονομικών πόρων αδυνατούν οι ΟΤΑ να λειτουργήσουν. Θα πρέπει λίγο να δούμε τι ακριβώς σημαίνει έλλειψη οικονομικών πόρων. Για μέχρι το 2007 η κεντρική εξουσία παρακρατούσε γύρω στο 1.7 δις ευρώ, τα οποίους έπρεπε, ήταν υποχρεωμένη να αποδώσει στους Δήμους. Δεν τα έχει αποδώσει. Μόνο για πέρυσι, το ποσό αυτό ανέβηκε στα 250 εκατ. παρακρατηθέντα.
Βλέπουμε λοιπόν ότι υπάρχει πραγματικά ένα έλλειμμα οικονομικής δυνατότητας να λειτουργήσουν οι Δήμοι, με ευθύνη όμως της κεντρικής εξουσίας. Αν η ίδια η κεντρική εξουσία μπορούσε να αποδώσει τα οφειλόμενα, πολλά προβλήματα, πολλά προγράμματα όπως είναι η Βοήθεια στο Σπίτι ή όπως είναι το ΚΔΑΠ – αναφέρω αυτά τα δύο γιατί μας ενδιαφέρουν άμεσα, θα είχαν λυθεί. Ήδη, στα αιτήματα της ΚΕΔΚΕ είναι ότι το 50% που αποδίδεται στους Δήμους ως τέλη Κυκλοφορίας, να αυξηθεί στα 90%, να πάει ένα +40% επιπλέον. Αυτό το αίτημα, ενώ έχουν υποσχεθεί την ικανοποίησή του, δεν έχει υλοποιηθεί.
Πολύ σωστά ανέφερε ο κ. Αργιανάς, για το καινούργιο φορολογικό νομοσχέδιο. Το καινούργιο φορολογικό νομοσχέδιο με 4 άρθρα, το 8, 9, 10 και 12, κατά ευθεία παράβαση του άρ. 102 του Συντάγματος, επιβάλλεται έλεγχος σκοπιμότητας στα οικονομικά του Δήμου, με αποτέλεσμα άλλοι και όχι οι ίδιοι οι Δήμοι, να είναι αυτοί οι οποίοι καθορίζουν το περιεχόμενο των προϋπολογισμών τους.
Τέταρτο, απόδοση και λειτουργία των Δήμων. Είναι αλήθεια ότι παρουσιάζονται κάποιες δυσλειτουργίες, κάποια προβλήματα σε σχέση με την απόδοση των δυνατοτήτων στο maximum των οργανισμών Τ.Α. Ένας μικρός Δήμος δεν μπορεί να έχει ταυτόχρονα ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανακύκλωσης, γιατί δεν έχει τη δυνατότητα να ενισχυθεί από ένα ή δύο ενδεχομένως οχήματα για την περισυλλογή των απορριμμάτων ή των υλικών της ανακύκλωσης, δεν μπορεί να έχει ένα όχημα για τον καθαρισμό των κάδων αυτών, και πάει λέγοντας.
Αυτό είναι ένα παράδειγμα το οποίο χρησιμοποιείται, ότι δηλαδή στο βαθμό που δεν μπορούν να αποδώσουν τις υπηρεσίες τις οποίες πρέπει στους πολίτες, θα πρέπει αυτή η δυνατότητα να μεταφερθεί σε ένα ανώτερο επίπεδο. Μπορεί να λυθεί όμως, ακόμα και αυτό το πράγμα. Βάσει των τοπικών συνεργασιών, βάσει των συνεργασιών που θα γινόντουσαν ανάμεσα σε όμορους Δήμους, θα μπορούσαν να φτιαχτούν πλείστα όσα προγράμματα, τα οποία θα αντιμετωπίζανε τα οικονομικά προβλήματα, τις οικονομικές δυσλειτουργίες, από Δήμους του δικού μας μεγέθους.
Θα μπορούσαν επίσης να φτιαχτούν τοπικοί σύνδεσμοι Δήμων και Κοινοτήτων, οι οποίοι από κοινού θα μπορούσαν να πάρουνε αποφάσεις για τη λύση τέτοιας φύσεως προβλημάτων.
Τέταρτο και τελευταίο, ο μύθος της αποκέντρωσης της εξουσίας: δεν είναι δυνατόν να προπαγανδίζουν, ουσιαστικά, τη διοικητική μεταρρύθμιση, λέγοντας ότι επιδιώκουν ένα πολύ μεγαλύτερο τόπο δημοκρατικής λειτουργίας, δεν μπορούν να λένε ότι η Τ.Α. θα λειτουργήσει ουσιαστικά, παίρνοντας τους μικρούς Δήμους και ενσωματώνοντας τους σε ένα πολύ μεγαλύτερο σύνολο. Αυτονοήτως, ο τόπος και η λειτουργία της Τ.Α. βρίσκει πολύ πιο πρόσφορο έδαφος σε μικρά μεγέθη και όχι σε μεγαλύτερα. Ξέρουμε όλοι ότι σε ένα Δήμο ο οποίος είναι της τάξεως των 10, 15, 20.000 κατοίκων, ένα Δ.Σ. μπορεί να λειτουργήσει δημοκρατικά, μπορεί να ελεγχθεί δημοκρατικά και μπορεί να είναι σε άμεση επαφή με την τοπική κοινωνία.
Δεν είναι το ίδιο το οποίο συμβαίνει σε ένα Δ.Σ. π.χ. του Δήμου Αθηναίων, όπου λειτουργεί τελείως αποστασιοποιημένα από την τοπική κοινωνία, όπου λειτουργεί και βγάζει αποφάσεις οι οποίες ούτε καν γίνονται γνωστές στο Σώμα και στους δημότες τους οποίους υποτίθεται ότι εκπροσωπεί.
Η άποψή μας και η αλήθεια την οποία θέλουμε να καταθέσουμε, είναι η εξής: πιστεύουμε ότι η εφαρμογή ουσιαστικά του Καποδίστρια ΙΙ, αυτό το οποίο θα κάνει, θα είναι ότι θα αφομοιώσει όλη την περιφέρεια της Ελλάδος, μια και κατ’ αρχάς, απ’ ό,τι είπανε, απευθύνεται εκτός των αστικών ιστών της Αθήνας και Θεσσαλονίκης σε όλο τον υπόλοιπο χώρο. Θα αφομοιώσει ουσιαστικά την περιφέρεια, μιας και οι μικρές κοινότητες και οι Δήμοι οι οποίοι υπάρχουν διάσπαρτοι σε όλη την Ελλάδα, θα καταργηθούνε. Όλες οι λειτουργίες για τη λήψη αποφάσεων τις οποίες είχαν τη δυνατότητα να πάρουν, θα μεταφερθούν σε άλλα κέντρα, με αποτέλεσμα η πρόσβαση η οποία υπήρχε, η εξυπηρέτηση της τοπικής κοινωνίας, να μεταφερθεί σε κέντρα τα οποία απέχουν ενδεχομένως 30, 40 ή 50 χλμ. μακριά από τις μέχρι τώρα υφιστάμενες κοινότητες και Δήμους.
Αυτό έχει μάνι-μάνι μία επίπτωση, τη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, μιας και αρκετός κόσμος μη μπορώντας να λειτουργήσει και να εξυπηρετηθεί από υπηρεσίες Τ.Α. στον τόπο του, και βλέποντας ότι αυτή η εξυπηρέτηση θα μπορεί να γίνει στα μεγάλα αστικά κέντρα, θα ακολουθήσει αυτό το οποίο υπάρχει ως ρεύμα τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα, θα σηκωθεί και θα φύγει από τις τοπικές κοινωνίες στις οποίες είναι ενταγμένος και θα στραφεί προς τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα.
Αυτό το πράγμα, επίσης, θα οδηγήσει στην ερημοποίηση της υπαίθρου. Βλέπουμε ήδη μία σταδιακή υποχώρηση των αγροτικών ασχολιών, βλέπουμε μία εγκατάλειψη των αγροτικών δουλειών, ακριβώς γιατί δεν υπάρχουν δυνατότητες, δεν υπάρχουν εχέγγυα, δεν υπάρχουν κίνητρα για τους αγρότες, να μπορέσουν να μείνουν στους κατά τόπους χώρους τους, και να μπορέσουν να καλλιεργήσουν τα χωράφια τους.
Τέταρτο, θα δημιουργήσει συνεπαγόμενα ένα νέο κύμα αστυφιλίας. Ξέρουμε όλοι ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στον αστικό ιστό της Αθήνας, έχει να κάνει ακριβώς με το ότι κάποτε ήταν μία πόλη 1 εκατ., έγινε δύο, αυτή τη στιγμή έχει φτάσει στα όρια των 4,5 εκατ. κατοίκων, και καταλαβαίνουμε όλοι, το ζούμε όλοι, ότι αυτό το πράγμα δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Και όμως, η λογική που διακατέχει τον Καποδίστρια ΙΙ είναι της παραπέρα ενίσχυσης της αστυφιλίας.
Να μιλήσουμε για το βασικό θέμα που διακατέχει την Τ.Α. και έχει να κάνει με τη λειτουργία της ως τέτοια, με το πολιτικό της υπόβαθρο. Θα οδηγήσει και είναι αυτό πάρα πολύ σημαντικό, στην παραπέρα μείωση της πολιτικής της λειτουργίας. Μιλώντας για την Τ.Α. θα πρέπει να μιλάμε για άμεση δημοκρατία, για διαφάνεια, για έλεγχο και για πρόσβαση στα κέντρα των αποφάσεων. Όσο μεγαλύτερο είναι ένα σχήμα, όσο μεγαλύτερος είναι κάποιος Δήμος, τόσο μικρότερη είναι η δυνατότητα του κατοίκου, τόσο μικρότερη είναι η δυνατότητα του δημότη, να μπορέσει να προσεγγίσει αυτά τα κέντρα εξουσίας, να
διεκδικήσει τα αυτονόητα, να ελέγξει τις λειτουργίες αυτών.
Ουσιαστικά δηλαδή μιλάμε για το ότι ο πολίτης στο περιορισμένο που του αναλογεί μέχρι τώρα, από έστω κάπως στοιχειωδώς συμμέτοχος σ’ αυτές τις διαδικασίες, θα καταλήξει εντελώς ουραγός.
Άποψή μας – και μ’ αυτό τελειώνω – είναι ότι ακριβώς για τους λόγους δημοκρατίας τους οποίους σας προανέφερα και για τα προβλήματα στα οποία θα οδηγήσει στο σύνολο της χώρας, δηλώνουμε αντίθετοι με την εφαρμογή του Καποδίστρια ΙΙ. Ειδικά για το Δήμο του Υμηττού, έχουμε να κάνουμε με έναν Δήμο ο οποίος από το μικρό του μέγεθος δίνει ακριβώς την πρόσβαση στις τοπικές δημοκρατικές διαδικασίες και επίσης έχει και ένα άλλο κεκτημένο, το οποίο αφορά την ποιότητα της ζωής.
Ήδη αρκετές φορές το αναφέραμε, ότι ο Υμηττός είναι ένας από τους Δήμους ο οποίος ακόμα διατηρεί ένα χρώμα γειτονιάς, είναι ένας Δήμος ο οποίος δεν έχει να κάνει ούτε με το Παγκράτι, ούτε με την Καλλιθέα. Οποιαδήποτε συνένωσή του με κάποιον άλλο Δήμο, θα μεταμορφώσει αυτή την ποιότητα ζωής την οποία έχει και θα τον οδηγήσει σε ακόμα χειρότερες συνθήκες.
Πιστεύουμε ότι η σημερινή συγκέντρωση δεν μπορεί να είναι το τέλος, γιατί δεν θα εξαντληθεί το θέμα αυτό σε μία μόνο διαβούλευση, πιστεύουμε ότι πρέπει να είναι μία αρχή, ώστε να μπορεί το θέμα αυτό να γίνει κοινό για όλη την κοινωνία του Υμηττού, να δημιουργηθεί ενδεχομένως μία καμπάνια ενημέρωσης των δημοτών του Υμηττού γι’ αυτό το πράγμα, ώστε όλοι, πραγματικά όλη η κοινωνία του Υμηττού, να είναι συμμέτοχη σ’ αυτό το πρόβλημα και πραγματικά να εκδηλώσει την άποψή της.

Δεν υπάρχουν σχόλια: